Do świadczenia z funduszu alimentacyjnego ma prawo osoba uprawniona do alimentów od rodzica na podstawie tytułu wykonawczego pochodzącego lub zatwierdzonego przez sąd, jeżeli egzekucja okazała się bezskuteczna.
Bezskuteczność egzekucji w rozumieniu ww. ustawy oznacza egzekucję, w wyniku której w okresie ostatnich dwóch miesięcy nie wyegzekwowano pełnej należności z tytułu zaległych i bieżących zobowiązań alimentacyjnych.
Za bezskuteczną egzekucję uważa się również niemożność wszczęcia lub prowadzenia egzekucji alimentów przeciwko dłużnikowi alimentacyjnemu przebywającemu poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej, w szczególności z powodu:
- braku podstawy prawnej do pojęcia czynności zmierzających do wykonania tytułu wykonawczego w miejscu zamieszkania dłużnika,
- braku możliwości wskazania przez osobę uprawnioną miejsca zamieszkania dłużnika alimentacyjnego za granicą.
Świadczenia z funduszu alimentacyjnego przysługują osobie uprawnionej do alimentów do ukończenia przez nią:
- 18 roku życia
- w przypadku gdy uczy się w szkole lub szkole wyższej do ukończenia przez nią 25 roku życia
- w przypadku posiadania orzeczenia o znacznym stopniu niepełnosprawności - bezterminowo.
Świadczenia z funduszu alimentacyjnego przysługują w wysokości bieżąco ustalonych alimentów, jednakże nie wyższej niż 500 zł miesięcznie.
Świadczenia alimentacyjne przysługują, jeżeli dochód rodziny w przeliczeniu na osobę w rodzinie nie przekracza kwoty 725 zł.
Przy ustalaniu uprawnień do świadczeń z funduszu alimentacyjnego brane są pod uwagę dochody członków rodziny osiągnięte w roku kalendarzowym poprzedzającym okres świadczeniowy oraz zmiany w sytuacji dochodowej stanowiące utratę lub uzyskanie dochodu w rozumieniu ustawy o pomocy osobom uprawnionym do alimentów.
Przepisy o uzyskaniu dochodu mają zastosowanie, jeśli dochód uzyskany nadal jest uzyskiwany w dniu ustalania prawa do świadczeń z funduszu alimentacyjnego.
Uzyskanie dochodu w rozumieniu ustawy o pomocy osobom uprawnionym do alimentów oznacza uzyskanie dochodu spowodowane:
- zakończeniem urlopu wychowawczego,
- uzyskaniem prawa do zasiłku lub stypendium dla bezrobotnych,
- uzyskaniem zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej,
- uzyskaniem zasiłku przedemerytalnego lub świadczenia przedemerytalnego, nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego, a także emerytury lub renty, renty rodzinnej lub renty socjalnej, z wyjątkiem renty przyznanej rolnikowi w związku z przekazaniem lub dzierżawą gospodarstwa rolnego,
- rozpoczęciem pozarolniczej działalności gospodarczej lub wznowieniem jej wykonywania po okresie zawieszenia w rozumieniu art.14a ust.1d ustawy z dnia 2 lipca 2004r.o swobodzie działalności gospodarczej,
- uzyskaniem zasiłku chorobowego, świadczenia rehabilitacyjnego lub zasiłku macierzyńskiego, przysługujących po utracie zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej,
- uzyskaniem świadczenia rodzicielskiego,
- uzyskaniem zasiłku macierzyńskiego , o którym mowa w przepisach o ubezpieczeniu społecznym rolników ,
- uzyskaniem stypendium doktoranckiego określonego w art.200 ust.1 ustawy z dnia 27 lipca 2005r.Prawo o szkolnictwie wyższym ( Dz. U. z 2012r.poz.572,z późn.zm).
W przypadku utraty dochodu przez członka rodziny w roku kalendarzowym poprzedzającym okres świadczeniowy lub po tym roku ustalając dochód nie uwzględnia się kwoty dochodu, który następnie został utracony. Utrata dochodu następuje na wniosek.
Utrata dochodu oznacza utracenie dochodu spowodowane:
- uzyskaniem prawa do urlopu wychowawczego,
- utratą zasiłku lub stypendium dla bezrobotnych,
- utratą zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej,
- utratą zasiłku przedemerytalnego lub świadczenia przedemerytalnego, nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego, a także emerytury lub renty, renty rodzinnej lub renty socjalnej;
- wyrejestrowaniem pozarolniczej działalności gospodarczej lub zawieszeniem jej wykonywania w rozumieniu art.14a ust.1d ustawy z dnia 2 lipca 2004r.o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. z 2015r.poz.584, z późń.zm )
- utratą zasiłku chorobowego, świadczenia rehabilitacyjnego lub zasiłku macierzyńskiego, przysługujących po utracie zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej.
- utratą świadczenia rodzicielskiego,
- utratą zasądzonych świadczeń alimentacyjnych w związku ze śmiercią osoby zobowiązanej do tych świadczeń lub utratą świadczeń pieniężnych wypłacanych w przypadku bezskuteczności egzekucji alimentów w związku ze śmiercią osoby zobowiązanej do świadczeń alimentacyjnych
- utratą zasiłku macierzyńskiego , o którym mowa w przepisach o ubezpieczeniu społecznym rolników
- utratą stypendium doktoranckiego określonego w art.200 ust.1 ustawy z dnia 27 lipca 2005-Prawo o szkolnictwie wyższym ( Dz. U. z 2012r.poz.572,z późn.zm).
Terminy składania wniosków
Świadczenia z Funduszu Alimentacyjnego przyznawane są na okres świadczeniowy, trwający 12 miesięcy: od 1 października do 30 września następnego roku kalendarzowego.
Wnioski o przyznanie świadczeń z Funduszu Alimentacyjnego na nowy okres świadczeniowy przyjmowane są od dnia 1 sierpnia.
W przypadku, gdy osoba ubiegająca się o świadczenia z Funduszu Alimentacyjnego na nowy okres świadczeniowy2017/18 złoży wniosek wraz z dokumentami do dnia 31 sierpnia, wypłata świadczeń przysługujących za październik następuje do dnia 31 października.
W przypadku, gdy osoba ubiegająca się o świadczenia z Funduszu Alimentacyjnego na nowy okres świadczeniowy 2017/18 złoży wniosek wraz z dokumentami w okresie od dnia 1 września do dnia 31 października, ustalenie prawa do świadczeń z funduszu alimentacyjnego oraz wypłata świadczeń przysługujących za październik następuje do dnia 30 listopada.
Wymagane dokumenty:
- wniosek o świadczenie z funduszu alimentacyjnego
- dokument stwierdzający tożsamość osoby składającej wniosek
- zaświadczenia o dochodzie uzyskanym przez członków rodziny opodatkowanych podatkiem dochodowym od osób fizycznych - z urzędu skarbowego
- zaświadczenia lub oświadczenia dokumentujące wysokość innych dochodów,
- zaświadczenie organu prowadzącego postępowanie egzekucyjne stwierdzające bezskuteczność egzekucji
- inne nie wymienione dokumenty, a wymagane przez organ wypłacający świadczenia z FA
- wyrok sądu zasądzający alimenty
Bezskuteczność egzekucji potwierdza komornik sądowy odpowiednim zaświadczeniem.
W przypadku, gdy egzekucja alimentów nie jest prowadzona w Polsce, gdyż dłużnik mieszka za granicą, w celu potwierdzenia bezskuteczności egzekucji, do wniosku o przyznanie świadczenia z FA wnioskodawca musi dołączyć odpowiednie zaświadczenie z sądu okręgowego (lub innego właściwego sądu) lub zagranicznej instytucji egzekucyjnej, potwierdzające bezskuteczność egzekucji zasądzonych alimentów lub niemożność prowadzenia egzekucji.